Οι λοιμώξεις ουροποιητικού ή ουρολοιμώξεις είναι από τις πιο συχνές λοιμώξεις του ανθρώπινου οργανισμού και μπορούν να εμφανιστούν σε οποιοδήποτε σημείο του ουροποιητικού συστήματος — στα νεφρά, στους ουρητήρες, στην ουροδόχο κύστη ή στην ουρήθρα.

Πιο συχνά επηρεάζουν τις γυναίκες, λόγω της ανατομίας της ουρήθρας, αλλά εμφανίζονται και στους άνδρες, ιδιαίτερα με την αύξηση της ηλικίας.

Τύποι Ουρολοιμώξεων

• Κυστίτιδα (λοίμωξη της ουροδόχου κύστης): Προκαλεί συχνουρία, αίσθημα καύσου κατά την ούρηση και χαμηλό πυρετό.

• Πυελονεφρίτιδα (λοίμωξη των νεφρών): Πιο σοβαρή κατάσταση, με υψηλό πυρετό, ρίγος, πόνο στη μέση και γενική κακουχία.

• Ουρηθρίτιδα (λοίμωξη της ουρήθρας): Συχνότερα εμφανίζεται με δυσουρία και ερεθισμό.

Συμπτώματα

Τα πιο χαρακτηριστικά συμπτώματα μιας ουρολοίμωξης περιλαμβάνουν:

• Έντονη ανάγκη για ούρηση,

• Συχνουρία με μικρές ποσότητες ούρων,

• Αίσθημα καύσου ή πόνου κατά την ούρηση,

• Θολά ή δύσοσμα ούρα,

• Πόνο χαμηλά στην κοιλιά,

• Πυρετό ή ρίγος (κυρίως σε πυελονεφρίτιδα).

Σε ηλικιωμένους ασθενείς ή άτομα με συνοδές παθήσεις, η ουρολοίμωξη μπορεί να εκδηλωθεί άτυπα, π.χ. με σύγχυση ή γενική αδυναμία.

Διάγνωση

Η διάγνωση βασίζεται σε:

• Γενική εξέταση ούρων, για ανίχνευση λευκών αιμοσφαιρίων, βακτηρίων και αίματος,

• Καλλιέργεια ούρων, για τον ακριβή εντοπισμό του μικροοργανισμού και τον έλεγχο ευαισθησίας στα αντιβιοτικά,

• Αιματολογικές εξετάσεις, αν υπάρχει υποψία επέκτασης της λοίμωξης στα νεφρά,

• Απεικονιστικός έλεγχος (υπερηχογράφημα ή αξονική τομογραφία) σε υποτροπιάζουσες ή πολύ σοβαρές περιπτώσεις.

Αντιμετώπιση

Η θεραπεία στοχεύει στην πλήρη εκρίζωση του μικροβίου και στην πρόληψη επιπλοκών.

• Αντιβιοτική θεραπεία: Επιλέγεται βάσει της καλλιέργειας και των τοπικών αντοχών των μικροβίων. Σε απλές λοιμώξεις, αρκεί συνήθως μία σύντομη αγωγή 3-5 ημερών. Σε σοβαρές ή επιπλεγμένες λοιμώξεις απαιτείται μακρότερη θεραπεία ή ενδοφλέβια χορήγηση.

• Αναλγητικά και αντιπυρετικά: Για την ανακούφιση από τον πόνο και τον πυρετό.

• Ενυδάτωση: Πολύ σημαντική για την απομάκρυνση των βακτηρίων από το ουροποιητικό.

Υποτροπιάζουσες Ουρολοιμώξεις

Σε περιπτώσεις συχνών υποτροπών, γίνεται διερεύνηση για πιθανούς προδιαθεσικούς παράγοντες όπως:

• Λιθίαση,

• Στένωση ουρητήρα ή ανατομικές ανωμαλίες,

• Κατακράτηση ούρων λόγω υπερπλασίας του προστάτη στους άνδρες,

• Σακχαρώδης διαβήτης.

Η πρόληψη περιλαμβάνει:

• Κατάλληλη υγιεινή,

• Επαρκή λήψη υγρών,

• Τοπική χρήση οιστρογονικών σκευασμάτων σε μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες,

• Ουρολογική παρακολούθηση με ενδεχόμενη προληπτική χρήση αντιβιοτικών, ενδοκυστικών εγχύσεων ή φυτικών σκευασμάτων (π.χ. εκχυλίσματα κράνμπερι ή D-mannose).

Συμπερασματικά

Οι περισσότερες ουρολοιμώξεις αντιμετωπίζονται εύκολα όταν διαγνωστούν έγκαιρα. Η σωστή θεραπεία και η πρόληψη των υποτροπών παίζουν βασικό ρόλο στη διατήρηση της υγείας του ουροποιητικού συστήματος.
Για πιο σύνθετες περιπτώσεις ή υποτροπιάζουσες λοιμώξεις, η συνεργασία με εξειδικευμένο ουρολόγο είναι κρίσιμη για την εξατομικευμένη αντιμετώπιση.